-
1 шулдыран мут
крылатые слова; меткие, образные слова, ставшие устойчивыми и ходовымиАштывай шулдыран шомакым пылыш шогалтен колыштеш. К. Васин. Аштывай навострив уши слушает крылатые слова.
Идиоматическое выражение. Основное слово:
шулдыран -
2 шулдыран
шулдыранГ.: шылдыран1. крылатый,...крылый; имеющий крылья, с (какими-л.) крыльямиШулдыран таҥ-влак крылатые друзья;
кок шулдыран двукрылый;
сусыр шулдыран с раненым крылом;
шем шулдыран чернокрылый;
пуйто шулдыран лияш окрылиться;
шулдыранла каяш идти как на крыльях.
Коклан писе шулдыран варсеҥге, вычыматен, волгенче гай эрта. О. Шабдар. Иногда щебеча пролетает, как молния, быстрокрылая ласточка.
2. с плавником, с плавниками (о рыбах)Петя эҥыржым содор шупшыльо, южышто йошкар шулдыран кол шийла йылгыжалтыш. «Ончыко» Петя резко потянул удочку, в воздухе заблестела, словно серебро, рыба с красными плавниками.
3. с крыльями, крылатый (о ветряной мельнице)– Уна, ныл шулдыран мардежвакшым ужыда? «Мар. ком.» – Вон, вы видите ветряную мельницу с четырьмя крыльями.
4. в знач. сущ. крылатые, пернатые (о птицах)Фермыш кайышыжла, нине изи шулдыран-влакым Антонина Игнатьевна чаманен онча. М. Евсеева. По дороге на ферму Антонина Игнатьевна с жалостью смотрит на этих маленьких крылатых.
Шулдыранже чоҥештылыт, шулдырдымыжо тӧрштылыт. И. Ломберский. Крылатые летают, бескрылые прыгают.
Идиоматические выражения:
-
3 шулдыран шомак
крылатые слова; меткие, образные слова, ставшие устойчивыми и ходовымиАштывай шулдыран шомакым пылыш шогалтен колыштеш. К. Васин. Аштывай навострив уши слушает крылатые слова.
Идиоматическое выражение. Основное слово:
шулдыран -
4 шулдыран
Г. шылды́ран1. крылатый,...крылый; имеющий крылья, с (какими-л.) крыльями. Шулдыран таҥ-влак крылатые друзья; кок шулдыран двукрылый; сусыр шулдыран с раненым крылом; шем шулдыран чернокрылый; пуйто шулдыран лияш окрылиться; шулдыранла каяш идти как на крыльях.□ Коклан писе шулдыран варсеҥге, вычыматен, волгенче гай эрта. О. Шабдар. Иногда щебеча пролетает, как молния, быстрокрылая ласточка.2. с плавником, с плавниками (о рыбах). Петя эҥыржым содор шупшыльо, южышто йошкар шулдыран кол шийла йылгыжалтыш. «Ончыко». Петя резко потянул удочку, в воздухе заблестела, словно серебро, рыба с красными плавниками.3. с крыльями, крылатый (о ветряной мельнице). – Уна, ныл шулдыран мардежвакшым ужыда? «Мар. ком.». – Вон, вы видите ветряную мельницу с четырьмя крыльями.4. в знач. сущ. крылатые, пернатые (о птицах). Фермыш кайышыжла, нине изи шулдыран-влакым Антонина Игнатьевна чаманен онча. М. Евсеева. По дороге на ферму Антонина Игнатьевна с жалостью смотрит на этих маленьких крылатых. Шулдыранже чоҥештылыт, шулдырдымыжо тӧ рштылыт. И. Ломберский. Крылатые летают, бескрылые прыгают.◊ Шулдыран шомак (мут) крылатые слова; меткие, образные слова, ставшие устойчивыми и ходовыми. Аштывай шулдыран шомакым пылыш шогалтен колыштеш. К. Васин. Аштывай навострив уши слушает крылатые слова.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > шулдыран
-
5 афоризм
афоризмМ. Шкетанын ятыр ойжо афоризмыш савырнен. Немало выражений М. Шкетана стали афоризмами.
-
6 афоризм
афоризм (шонымашым кӱчыкын каласен пуышо шулдыран мут). М. Шкетанын ятыр ойжо афоризмыш савырнен. Немало выражений М. Шкетана стали афоризмами.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > афоризм
-
7 атма
Г. ӓ́тма I намёт. Атмашке кол пурен гын, подышкат верештеш. Калык мут. Попала рыба в намёт – попадёт и в котёл.Г. ӓ́тма II перепонка на лапах (у водоплавающих птиц). Ср. чора.◊ Атма шулдыран перепончатокрылые (птицы). -
8 варсеҥге
зоол.1. ласточка (кужу кошар шулдыран изи кайык). Вожын почан варсеҥге ласточка с вильчатым хвостом; варсеҥгыла вычыматаш щебетать, словно ласточки.□ Ик варсеҥге шошым ок кондо. Калык мут. Одна ласточка ещё не делает весны.2. в поз. опр. ласточки, ласточкин. Варсеҥге пыжаш ласточкино гнездо; варсеҥге чоҥештылмаш полёт ласточки.□ Тудын канде-канде ояр кава гай шинчаже, пӱсӧ варсеҥге шулдыр гай шинчапунжо. В. Сапаев. Её глаза голубые-голубые, словно ясное небо, брови, как острые крылышки ласточки. См. вараксим.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > варсеҥге